POST, Rotterdam
Herontwikkeling van het icoon aan de Coolsingel

Na meer dan tien jaar leegstand wordt het voormalige Hoofdpostkantoor aan de Coolsingel nieuw leven ingeblazen. In samenwerking met ODA New York realiseert Braaksma & Roos Architectenbureau het ontwerp voor restauratie en herontwikkeling van het beeldbepalende rijksmonument tot een bruisend publiek gebouw met winkels, galeries en restaurants in het hart en een uniek vijfsterrenhotel op de verdiepingen. Ter plaatse van de voormalige expeditiehof verrijst een markante woontoren die de achterzijde van POST op een bijzondere manier zal verbinden met z’n veranderde omgeving.    

De opgave

Opnieuw met de stad verbinden

Rotterdam is de afgelopen eeuw sterk getransformeerd en uitgegroeid tot een belangrijke internationale havenstad. Het Postkantoor maakte onderdeel uit van een grootschalig masterplan uit het begin van de 20e eeuw voor een Wereldboulevard: een brede promenade met belangrijke gebouwen van internationale allure, zoals het stadhuis en de beurs.

 

 

Rondom het postkantoor heeft de stad zich in de afgelopen decennia in sneltreinvaart ontwikkeld. De Coolsingel wordt op dit moment herontwikkeld tot een uitnodigende voetgangersboulevard. In de toekomst zal de Meent een steeds belangrijker verkeersader worden. Met de oplevering van het Stadstimmerhuis door OMA is de achteraf gelegen Rodezand getransformeerd tot een nieuwe voorkant. Tussen al deze ontwikkelingen staat het postkantoor leeg. Bijna honderd jaar nadat het werd gebouwd streeft het ontwerpteam ernaar om dit prachtige gebouw opnieuw te verbinden met zijn nieuwe dynamische omgeving en om het gebouw de mogelijkheid te geven opnieuw een plek in te nemen als een betekenisvol onderdeel van het stadslandschap.

Analyse

Icoon van de post

Vanaf de oplevering in 1923 vormde het hoofdpostkantoor een essentieel instituut in de groeiende handelsmetropool. Vanuit dit gebouw werd het grootste deel van de Zuid-Hollandse brief- en pakketpost over de hele wereld verspreid. Met een capaciteit van meer dan duizend lijnen was het lange tijd de grootste telefooncentrale van Europa. Iedereen regelde hier z’n geldzaken bij de Postcheque en Girodienst, de Rijksverzekeringsbank en de Rijkspostbank. De belangrijke status van het postkantoor werd weerspiegeld in de bijzondere situering aan de Coolsingel en monumentale architectuur van rijksbouwmeester G.C. Bremer, met een verheven ligging, statige natuurstenen voorgevel met gebeeldhouwde reliëfs en de indrukwekkende centrale hal met haar rijke decoratieve afwerking.

Twee gezichten

Het postkantoor kende twee gezichten; aan de voorzijde was het een voornaam publiek gebouw met een rijke uitstraling, aan de achterzijde en op de verdiepingen bevond zich de zakelijke kant met sober vormgegeven gangen, kantoorruimten en langgerekte werkvloeren voor de telegrafie, telefonie en de postsortering. Aan de achterzijde van het gebouw bevond zich het “tweede hart” van het gebouw, de expeditiehof, waar de postwagens door de poorten in en uit reden om postzakken te laden en te lossen.

Onze visie

Publiek hart

Op de begane grond zullen de ingangen aan de Coolsingel en de Meent samen met de indrukwekkende centrale hal opnieuw het openbare hart van het gebouw vormen met winkels, galeries, cafés, terrassen en restaurants. Aan de achterzijde van het gebouw wordt de voormalige besloten expeditiehof geactiveerd als het tweede hart van het gebouw, waarbij het sobere karakter van de buitengevels en de besloten sfeer van het hof gekoesterd worden. De meer afgesloten ruimten op de verdiepingen, waar vroeger de telegraaf- en telefoondiensten van het postkantoor huisden, krijgen een nieuwe bestemming als uniek vijfsterrenhotelconcept.

Koesteren van het monument

In het ontwerp voor herontwikkeling staat het koesteren en restaureren van de bijzondere elementen voorop. Het publiek komt POST straks weer via de monumentale hoofdentree binnen in de centrale hal die in al z’n pracht en praal zal worden gerestaureerd. Hotelgasten worden verwelkomd in de Stadhuisstraat, bij de voormalige personeelsentree, waar zich het prachtig gedecoreerde personeelstrappenhuis bevindt. Een beperkt aantal nieuwe ingangen wordt op terughoudende en passende wijze in de gevels toegevoegd. Op de verdiepingen blijft de sobere ambachtelijkheid van de werkvloeren voelbaar, met de betegelde gangen als belangrijke structuur die de vleugels aan elkaar verbindt. De voormalige seinzaal voor telegrafie op de eerste verdieping behoudt z’n bijzondere ruimtelijke eenheid en zal flexibel kunnen worden ingezet als conferentieruimte.

Woontoren

De woontoren zal met zijn voeten landen in het open expeditiehof en ter plaatse van de vleugel aan de Rodezand – geen makkelijke opgave, aangezien deze vleugel een wezenlijk onderdeel uitmaakt van het monument. Met het ontwerpteam en in integraal overleg met alle betrokken instanties is de afgelopen anderhalf jaar gewerkt aan een ontwerp dat een betekenisvolle relatie aangaat met het monument en het gebouw aan de zijde van de Rodezand op een bijzondere manier verbindt met de stad en tegelijkertijd het besloten karakter van het gebouw aan de achterzijde koestert.

Projectgegevens

Opdrachtgever:
OMNAM Group
Ontwerpteam:
Braaksma & Roos, ODA New York, ABT
Datum:
2017 - heden
Status:
Rijksmonument
Omvang:
24.700 m2 monument
Programma:
Hotel (Kimpton), restaurant, retail, galerie, wonen
Impressies:
ODA
Awards:
ABB LEAF Award, WAN Award