vissershavenstraat, scheveningen

een circulaire veegpost

Braaksma & Roos Architectenbureau werkt samen met Bremen Bouwadviseurs en Pieters Bouwtechniek als integraal team aan de herbestemming van de Veegpost aan de Vissershavenstraat in Scheveningen. Een bijzondere opgave gezien het historische karakter van de locatie, maar ook vanwege de grote ambitie van de gemeente om het complex zo veel mogelijk circulair te verbouwen tot energie neutrale werkplaats – de veegpost 2.0.

De veegpost speelt een onmisbare rol in de stad. Het wordt gekenmerkt door een ritme van komen en gaan en is daarmee een grote logistieke machine. Met de groei van de stad groeit ook het gebruik van het complex, met een grotere industriële functie en bijbehorende logistieke bewegingen en geluidsoverlast tot gevolg. De uitvraag die volgde behelsde dan ook een duurzame en praktische invulling van de nieuwe eisen aan deze werkplaats. Daarnaast is er specifiek vanuit de bewoners verzocht om de geliefde ‘rode dakpandaken’ te behouden. Vanuit de gemeente is veel waardering geuit voor ons voorstel om met behoud van de bestaande opzet een slimmere zonering te programmeren, waarbij het bouwblok écht benaderd wordt vanuit gebruik. Een veilige entree, een logische, functionele en fijne werkplek voor de medewerkers én aandacht voor de uitstraling naar de buren.

De historische gebouwen met de kenmerkende rode dakpannen hebben al een lange geschiedenis en zijn kenmerkend voor dit deel van Scheveningen. Destijds is de veegpost aan de Vissershavenstraat is als één van de eerste bouwblokken gerealiseerd in het ‘tussen’, het stuk land dat 100 jaar geleden nog een onbebouwde scheiding tussen Scheveningen dorp en Scheveningen haven vormde. Een bijzonder gebied waarin bebouwing met verschillende karakters zoals industrieel, wonen en strand elkaar kruisen. De veegpost is daarmee een product van het hybride DNA van deze plek. De van oudsher lange kleinschalige lintbebouwing met de karakteristieke rode pannen aan de Visserhavenstraat markeerde de overgang met de bestaande woonbuurt. Het is opgezet als een langgerekt ‘station’ waar men vroeger de paarden van de veegwagens stalde en het hooi onder de houten kappen opsloeg.Gesloten en sober vanaf de straatkant, maar met een sprekende open architectuur naar het binnenterrein gericht.

Met slimme oplossingen wordt het functioneren van de veegpost zo veel mogelijk geoptimaliseerd. Een gedeelte van het gebouw verkeert in zeer slechte staat en wordt vervangen met onderhoudsvriendelijke materialen en een houten constructie. De historische gebouwen met de kenmerkende rode dakpannen worden gekoesterd en krijgen een zachte landing in het nieuwe ontwerp. Nu maakt de veegpost van buitenaf gezien een gesloten indruk; dat zal gaan veranderen. Dichte gevelvlakken worden waar het kan transparanter gemaakt om weer een verbinding met de buurt te maken.

Een belangrijk uitgangspunt van het ontwerp was zo veel mogelijk hergebruik van het bestaande, waaronder het behoud van het typische havenkarakter van het historische bouwdeel. De oude stallingen waren in zeer slechte staat. Deze worden vervangen voor een circulaire, weersbestendige houten variant. Van het kantoorgedeelte is alleen de gevel in goede staat, en karakteristiek voor het complex. Deze blijft behouden. De rest van het kantoor wordt vernieuwd en circulair en biobased opgebouwd met een grotendeels houten constructie. De kantoorgevel wordt bekleed met cortenstalen leien, uitgevoerd in dezelfde schaal en richting als de rode pannen van het historische bouwdeel. Het rauwe staal refereert aan het utilitaire DNA van de locatie en toont met geleidelijke verwering en bijbehorende kleurverandering  de invloed van het zeeklimaat.

Waar het kan wordt zo veel mogelijk materiaal hergebruikt en is er aandacht voor groen, dier en duurzame energieopwekking. Met ruim 160 zonnepanelen zorgt het dak van de stalling ervoor dat alle gebouw-gebonden energie duurzaam opgewekt wordt. Ook het kantoor gedeelte wordt duurzaam van energie voorzien middels warmtepompen en is 100% gasloos. Beide stallingen krijgen een groen dak met een grote diversiteit aan beplanting. Daar bovenop worden zonnepanelen geplaatst die de veegpost energieneutraal laten functioneren. De blinde wand langs de Reepstraat krijgt een groene uitstraling en wordt een nieuw thuis voor diverse beestjes en vogels. Diverse materialen zoals oude dakpannen, tegels en sloopmaterialen worden hiervoor hergebruikt. Regenwater wordt opgevangen om de veegwagens mee te spoelen. Ook op het binnenterrein worden bomen geplaatst die niet alleen zorgen voor een vriendelijke aanblik maar ook samen met het andere groen de plek van functionele geluidsreductie en koeling voorzien. Samen met de stadsecoloog is gezocht naar een duurzame vergroening van de veegpost met lokale planten die goed gedijen aan de rand van de kust.